2014 yılının son çeyreğini hızlı düşüşüyle etkisi altına alan petrol fiyatları ile ilgili 2015 beklentileri de oluşmaya başladı. Gözler dünyanın en büyük üç petrol üreticisi OPEC, ABD ve Rusya’ya çevrilmiş durumda. 2015 yılı petrol fiyatları ile ilgili beklentiler noktasında değerlendirmelerde bulunan İntegral Menkul Değerler Analisti Vahap Taştan, arz-talep cephesinin yanı sıra pazar rekabetlerine de dikkat çekti.
Arz tarafındaki son gelişmelere bakıldığında özellikle üç büyük üretici olan OPEC, ABD ve Rusya genelinde piyasayı değerlendirmek gerektiğine dikkat çeken Taştan şunları söyledi: “2015 yılında talep tarafında değişme olmadığı takdirde, büyüme endişeleri ve oluşan günlük 2 milyon varillik arz fazlası ile petrol fiyatlarının 50 dolar seviyesine doğru gevşemesi muhtemel. Bu seviyenin altı ABD’de enerji sektörüne ve kaya gazı üreticilerine negatif yansıyabilir. Global büyüme kanadında önemli iyileşmeler olmadığı sürece petrol fiyatlarında 2015 yılında kalıcı yükselişler beklenmemeli. 2015 yılında bu bilgiler ışığında ABD ham petrolünde 47 dolar ila 55 dolar arasında dalgalanmalar beklemek mümkün.”
Düşen petrol fiyatları, kaya gazı yatırımlarını olumsuz etkiler
2014’ün son çeyreğini de hatırlatan Taştan, 27 Kasım OPEC toplantısından çıkan karara göre 2015’te üretimin kısılmayacağını vurgulayan Taştan, “Rusya, günlük 10.6 milyon varillik üretimini devam ettireceğini açıkladı. Arz tarafında oluşabilecek fazlanın, şu an için ana nedeni ABD olarak göze çarpıyor. ABD’de şu anda 8.86 milyon varillik günlük üretim bulunuyor. Fakat kaya gazı üretiminin aylık 55.95 milyar metreküpe ulaşmış olması, petrolde ABD’nin net ithalatçı pozisyonunu nispeten iyileştiriyor. Kaya gazı konusunda dikkat çeken bir diğer ayrıntı ise 50 dolar altına sarkacak petrol fiyatlarının kaya gazı yatırımlarını olumsuz etkilemesi” diye açıklamada bulundu.
Asya piyasası hesaba katılmıyor
Talep cephesinde ise ilk etkenin, küresel büyümeye yönelik endişelerin temmuz ayında, IMF tarafından açıklanan raporda derinleşmesi olduğunu ifade eden Taştan, “IMF, yaptığı açıklamada daha önce yüzde 3.7 olarak öngördüğü 2014 büyüme rakamını yüzde 3.4 olarak aşağı yönlü revize etti. Ekim ayında ise IMF, hem 2014 hem de 2015 için büyüme öngörülerini tekrar aşağı çekti ve 2014 için yüzde 3.3, 2015 için de temmuz ayındaki yüzde 4.0’den yüzde 3.8’e düşürdü. Fakat talep konusunda hesaba katılmayan bir etken Asya piyasasıdır” dedi. Suudi Arabistan’dan sonra Irak ve Kuveyt’ten gelen indirimlerin, Asya piyasasındaki talep potansiyelini ön plana çıkardığını dile getiren Taştan, “Hindistan son 5 yıllık dönemde (2009-2013) petrol tüketimini yüzde 15.1 artırdı. Çin ise aynı dönemde yüzde 29.5 artırdı. Bu da Asya piyasasındaki talep potansiyelini gösteriyor. OPEC’in kasım ayı raporunda Çin’in 2014 için yüzde 7.4 ve 2015 için yüzde 7.2 büyüme öngörüsü yer alıyor” diye konuştu.
İhbar Hattı
05342045702
