LOJİSTİKTE MISIR KRİZİ!

Tüm Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ya çıkış kapısı niteliğindeki Mısır ile ikili Karayolu Anlaşması 24 Nisan tarihinde bitecek. Mısır’ın anlaşmayı yenileme konusunda isteksiz davranması, Türkiye’nin ihracatını da tehdit etmeye başladı.

Nakliyede çıkan sorunlar nedeniyle ihracatın ve turizmin de sorunlar yaşadığını ve çok sayıda firmanın sıkıntıya düştüğünü belirten Hatay Ro-Ro A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Güler, daha fazla gecikmeden artık ortak bir çözüm bulunmusı gerektiğini söyledi. Güler, “Sorun sadece nakliyecilerin sorunu olmaktan çıkarak, ihracatçının, turizmcinin, esnafın ve hatta sıradan vatandaşın sorunu oldu. İhracat yapılamadığı için üretim yapılamıyor. Bu nedenle sıkıntıya düşen bir çok firma, üretimi kısmaya ve işçi çıkarmaya başladı. Eğer ortak bir çözüm yolu bulamazsak, ülke olarak çok daha büyük sorunlar yaşayacağız” dedi.  

Hükümete öneri götürecekler

Hatay Ro-Ro yöneticileri geçtiğimiz günlerde, Ortadoğu’ya ihracat yapan bölgedeki Adana, Konya, Kayseri, Kahramanmaraş, Mersin, Gaziantep, Mardin, Urfa gibi illerdeki ihracatçı, nakliyeci, turizmci ve oda yöneticileriyle bir araya geldi ve ortak çözüm yolu tespit ederek, hükümete “çözüm önerisi” olarak götürmeye hazırlanıyor.  

Asıl sıkıntının Nisan ayı sonrası yaşanacağını vurgulayan İbrahim Güler, “Söz konusu anlaşmanın yenilenmesi bölgemizdeki ticaret ve ekonomik dengeler açısından çok önemlidir. Bu hattın ne olursa olsun yaşatılması gerekir. Aksi halde tüm Ortadoğu pazarını kaybedebiliriz” diye konuştu.  

Hatay, araç sayısı bakımından yaklaşık 10 bin TIR ile İstanbul’dan sonra ikinci sırada bulunuyor. Bu yapısıyla tüm Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerine de hakim durumda. O nedenle bölgede yaşanan siyasi olaylar, en çok Hatay ekonomisini olumsuz etkiledi. Bu krizden çıkış yolu arayan 55 lojistik firması eşit ortaklıkla Haziran ayında Hatay Ro-Ro A.Ş’yi kurarak, tıkanan Suriye kapısı yerine, gemiyle İskenderun- Port Said (Mısır) arasında taşıma yapmaya başladılar. Ancak Mısır ile yaşanan siyasi gerginlik ve maliyetlerin yüksek olması nedeniyle taşıma hizmetleri sıkıntıya girdi. Bu durum da bölgedeki ihracata ve üretime olumsuz yansımaya başladı.

Kriz öncesi durum

Bilindiği gibi söz konusu hat, sadece Türkiye ile değil, AB ülkeleri ile birlikte Rusya ve BDT ülkeleri ile de Türkiye üzerinden ticareti geliştirebilecek bir konumda bulunuyor. Türk ihraç ürünlerinin hızlı teslimatı sayesinde Ortadoğu’daki pazar kaybının da önüne geçmek mümkün olabilecek. Özellikle, raf ömrü kısa olan gıda ve yaş sebze/meyve ürünleri pazara bozulmadan, en hızlı şekilde ulaşabilecek.

Ancak Suriye sınır kapısının kapanması ile birlikte gerek ihracat, gerekse taşımacılık sektörü kan kaybetmeye başladı. 2010 yılında Suriye ve Suriye üzerinden yapılan TIR taşımaları 100.000 sefer iken, bu rakam 2012 yılında 12.000 sefere kadar geriledi. 2010 yılındaki taşımalarla toplam 5 milyar dolarlık bir döviz kazancı ortaya çıkarken, bugünkü kayıpların da boyutu ortaya çıkacaktır. (Tablo 1)

Öte yandan, RO-RO hattındaki teşvik uygulamasının kalkması ile birlikte bu hattın kullanımı da giderek düştü.. 2013 yılında RO-RO ile Mısır ve Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracat taşımaları 6862 iken, bu rakam 2014 yılında 4.000’e geriledi. (Tablo 2)

TABLO -1

TABLO-2