Bilgi, Teknoloji ve İletişim Kurumu

Türkiye’nin dijital dönüşüm süreci, yalnızca ekonomik ve teknolojik bir gelişim değil, aynı zamanda toplumsal yapının yeniden şekillenmesi anlamına geliyor. Bu dönüşümün merkezinde yer alan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), bilgi toplumuna geçişin altyapısını düzenleyen, yönlendiren ve güvence altına alan en önemli kamu otoritelerinden biri. İnternetin yaygınlaşması, veri ekonomisinin yükselişi, yapay zekâ ve 5G teknolojilerinin hızla geliştiği bir çağda BTK’nın sorumluluk alanı her geçen gün daha da genişliyor.

BTK, 2000’li yılların başında telekomünikasyon sektöründe serbestleşmenin başlamasıyla birlikte, piyasa düzenleyicisi olarak kuruldu. Ancak zamanla kurumun fonksiyonu yalnızca bir denetim mekanizması olmaktan çıkıp, dijital ekosistemin temel rehberi hâline geldi. Artık BTK, yalnızca internet servis sağlayıcılarını, GSM operatörlerini veya iletişim altyapısını düzenleyen bir kurum değil; aynı zamanda siber güvenlik, kişisel verilerin korunması, dijital haklar ve bilgi güvenliği gibi konularda da toplumsal sorumluluk üstleniyor.
Kurumun misyonu, Türkiye’nin dijitalleşme hedefleriyle doğrudan örtüşüyor. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) ekonomik kalkınmadaki payı giderek artarken, BTK da bu teknolojilerin güvenli, rekabetçi ve erişilebilir şekilde kullanılmasını sağlamayı amaçlıyor. Örneğin, 5G teknolojisinin yaygınlaşması, sadece daha hızlı internet değil; sanayi, tarım, sağlık ve ulaştırma gibi alanlarda da devrim niteliğinde bir dönüşümün kapısını aralıyor. Bu noktada BTK, frekans tahsisi, altyapı planlaması ve veri yönetimi gibi kritik alanlarda hem özel sektöre rehberlik ediyor hem de kamu yararını gözetiyor.

Günümüz dünyasında bilgi, en stratejik güç unsurlarından biri. Ancak bilgiye sahip olmanın ötesinde, onu korumak da en az elde etmek kadar önemli. BTK bu bağlamda Türkiye’nin ulusal siber güvenlik stratejisinin merkezinde yer alıyor. Kurumun bünyesinde faaliyet gösteren USOM (Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi), Türkiye’nin dijital güvenliğini 7/24 izleyen, siber saldırılara karşı önleyici ve müdahaleci görevler üstlenen bir yapı.
USOM’un çalışmaları, yalnızca kamu kurumlarını değil, özel sektör şirketlerini ve bireysel kullanıcıları da kapsıyor. Örneğin, zararlı yazılımlar, oltalama saldırıları (phishing), veri sızıntıları veya botnet ağlarına karşı yapılan teknik analizler, Türkiye’nin dijital sınırlarını koruma amacı taşıyor. BTK, bu alanda yaptığı eğitimler, tatbikatlar ve farkındalık kampanyalarıyla da siber okuryazarlığın artmasına katkıda bulunuyor. Çünkü dijital güvenlik yalnızca teknik bir mesele değil, toplumsal bilinç meselesi.

BTK’nın bir diğer önemli görevi, dijital piyasalarda adil rekabet koşullarını sağlamak. Türkiye’de telekomünikasyon sektörü uzun yıllar boyunca tekelleşmiş bir yapıdayken, BTK’nın düzenlemeleriyle serbestleşme süreci hız kazandı. Operatörler arasındaki rekabetin artması, tüketici lehine daha kaliteli hizmet, daha geniş kapsama alanı ve daha uygun fiyat anlamına geldi.

Ancak dijital çağda rekabet yalnızca altyapı düzeyinde değil, veri düzeyinde de yaşanıyor. Büyük teknoloji şirketlerinin piyasa üzerindeki etkisi arttıkça, BTK da dijital platformların denetimi konusunda aktif bir rol üstlenmeye başladı. Bu noktada kurumun, Avrupa Birliği’nin “Dijital Hizmetler Yasası” ve “Dijital Piyasalar Yasası” gibi düzenlemeleri yakından izleyerek Türkiye’ye özgü modeller geliştirmesi dikkat çekiyor. Böylece hem yerli girişimlerin korunması hem de kullanıcı haklarının güvence altına alınması sağlanıyor.

BTK’nın faaliyet alanı sadece teknik ve ekonomik düzenlemelerle sınırlı değil. Kurum aynı zamanda toplumsal bilinç oluşturma misyonuna da sahip. “Güvenli İnternet” projesiyle çocukların ve gençlerin çevrimiçi risklerden korunması, “Dijital Okuryazarlık” programlarıyla kullanıcıların bilinçli internet kullanımı konusunda eğitilmesi bu vizyonun bir parçası.
BTK’nın, dijital çağda bireylerin kişisel verilerini koruma ve dijital etik bilincini geliştirme yönündeki çalışmaları, toplumsal dönüşümün güvenli bir zeminde ilerlemesini sağlıyor. Çünkü teknoloji, etik ilkelerle desteklenmediğinde bireyleri kolayca savunmasız hâle getirebiliyor. Kurum bu nedenle hem kamu hem de özel sektör iş birlikleriyle, bilinçli dijital vatandaşlık anlayışını yaygınlaştırmayı hedefliyor.

Türkiye’nin 2030 ve sonrası vizyonunda, dijital dönüşümün sürdürülebilir kalkınmanın temel bileşenlerinden biri olduğu açıkça görülüyor. Yapay zekâ, büyük veri, blok zincir, nesnelerin interneti ve kuantum bilişim gibi alanlarda atılacak adımlar, ülkenin küresel rekabet gücünü belirleyecek. BTK, bu sürecin yalnızca altyapı sağlayıcısı değil, stratejik yönlendiricisi olarak konumlanıyor.
Gelecekte BTK’nın rolü, muhtemelen bugünkünden çok daha geniş olacak. Çünkü veri ekonomisinin büyümesi, iletişim teknolojilerinin yaşamın her alanına nüfuz etmesi ve dijital vatandaşlık kavramının güçlenmesi, daha dinamik ve esnek bir düzenleyici yapı gerektiriyor. BTK, sadece bugünün dijital sorunlarına yanıt arayan bir kurum değil; aynı zamanda yarının dijital Türkiye’sini inşa eden bir vizyon merkezi olarak öne çıkıyor.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Türkiye’nin dijitalleşme serüveninin hem güvenlik kalkanı hem de yön göstericisi konumunda. Teknolojinin baş döndürücü hızla ilerlediği, bilginin stratejik güç hâline geldiği bir çağda BTK’nın düzenleyici ve denetleyici rolü, her zamankinden daha kritik.
Kurum, yalnızca altyapı ve hizmet kalitesini değil, aynı zamanda etik, güvenlik ve bilinç boyutlarını da içeren bütüncül bir yaklaşımı benimsiyor. Bu yaklaşım, Türkiye’nin dijital dönüşümünü güvenli, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir yola sokuyor.
Kısacası, BTK yalnızca bir “denetim kurumu” değil; bilginin, teknolojinin ve iletişimin güvenli geleceğini inşa eden stratejik bir akıl merkezi olarak Türkiye’nin dijital çağa uyumunu yönlendiren en önemli kurumsal yapıların başında geliyor.

ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar
Zaferozcivan59@gmail.com