Yeni Vergi Düzenlemeleri

TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve vergi mevzuatında kapsamlı değişiklikler öngören yeni yasa; kira gelirleri, araç satışları, emlak vergileri, noter harçları ve çeşitli ruhsat/izin belgeleri dahil olmak üzere birçok alanda önemli dönüşümler getiriyor. Yeni hükümler büyük ölçüde 2026’dan itibaren kademeli olarak yürürlüğe girecek.

1. Kira Gelirlerinde Büyük Değişiklik: Mesken İstisnası Kaldırıldı

En dikkat çekici düzenleme, konut kira gelirlerinde uygulanan vergi istisnasının kaldırılması oldu.
Kimler istisna dışında?
Emekliler
Dul ve yetim aylığı alanlar
Bu gruplar istisnadan yararlanmaya devam edecek.
Yeni düzenleme ne getiriyor?
Diğer tüm mülk sahipleri için mesken kira gelirlerinde istisna kaldırılıyor.
Gelir tutarının düşük ya da yüksek olması fark etmeksizin her kira geliri artık vergilendirilecek.
Böylece, düşük kira geliri elde eden fakat önceki sistemde istisna nedeniyle beyanname vermeyen çok geniş bir mülk sahibi kitlesi artık vergi kapsamına girecek.
Konut dışı kiralamalarda gider indirimi kaldırılıyor
İş yeri, depo, arsa gibi konut olmayan taşınmazların kiralanmasında borç faizlerinin gider yazılması uygulamasına son verildi.

2. Beyan Dönemleri Yeniden Düzenlendi

Mükellefler kazançlarını artık:
3 aylık dönemler itibarıyla (3, 6, 9 ve 12 aylık)
Yılın 4. çeyreği için geçici vergi beyannamesi verilecek şekilde beyan edecek.
Bu adım, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın tahsilâtı daha düzenli hale getirme hedefiyle uyumlu.

2026’da uygulanacak bina ve arazi vergi değerleri için önemli bir koruma kuralı getirildi:
Yeni değerler, 2025 yılındaki tutarların en fazla 2 katı olabilir.
Sonraki yıllarda artış, bir önceki yılın vergi değeri üzerinden değerleme oranı kadar yapılacak.
Aynı şekilde, arsa ve arazi birim değerleri de 2025 değerlerinin iki katını aşamayacak.
Bu düzenleme, arsa ve bina değerlerinde ani ve yüksek sıçramaların önüne geçmeyi amaçlıyor.

4. Araç Satışında Harç Muafiyeti Sona Erdi: Noter Harcı Geliyor

Araç satış ve devirlerinde bugüne kadar uygulanan noter harç muafiyeti kaldırıldı.
Artık:
Satış işlemlerinden binde 2 oranında noter harcı alınacak.
Minimum harç tutarı 1.000 TL olacak.
Bu düzenleme, ikinci el araç piyasasında kayıt dışılığın azaltılmasına ve gelir artırıcı etkiye sahip olacak.

5. Gayrimenkul Satışında Değer Düşük Gösterene Daha Ağır Ceza

Gayrimenkul satışında, beyan edilen değer ile gerçek satış fiyatı arasındaki fark nedeniyle uygulanan %25 ceza bir kat artırıldı.
Böylece ceza oranı %50’ye yükseldi.
Amaç, tapuda düşük bedelli satış beyanı yoluyla vergi kaybının önüne geçmek.

6. Yıllık Harç Uygulaması Gelen Sektörler

Yeni yıllık harç getirilen alanlar şunlar:
Kuyumculuk yetki belgeleri
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgeleri
Taşınmaz ticareti yetki belgeleri
Özel sağlık kuruluşlarının bazı izin ve ruhsatları
Veteriner muayenehaneleri ve hayvan hastaneleri
Kıymetli madenlerle ilgili ruhsatlar
Havacılık sektöründeki bazı işletme belgeleri
Bu kapsamla, çok sayıda ticari faaliyette yıllık harç yükümlülüğü ortaya çıkmış oldu.

7. UEFA Organizasyonlarına Vergi Muafiyeti

UEFA’nın Türkiye’de düzenlediği etkinliklerden elde edilen gelirler:
KDV
Gelir Vergisi
Kurumlar Vergisi
İstisnasından yararlanacak.
Bu muafiyet, uluslararası spor organizasyonlarının Türkiye’ye çekilmesini hedefleyen bir yaklaşım olarak görülüyor.

8. Çek Düzenlemeleri: İbraz Tarihi Kuralı Uzatıldı

Çeklerde düzenleme tarihinden önce ibrazı geçersiz kılan uygulamanın süresi 31 Aralık 2028’e kadar uzatıldı.
Bu uzatma, iş dünyasının çek kullanımında alışık olduğu düzenin devamını sağlıyor.

9. Su Sayaçlarına Esneklik: 2028’e Kadar Ceza Yok

1 Ocak 2026 itibarıyla damga süresi dolacak su sayaçları için esnek süre tanındı.
Sayaçlarını 2028 sonuna kadar muayene ettiren veya geçerli sayaçla değiştiren abonelere:
El koyma yapılmayacak
Para cezası uygulanmayacak
Genel Değerlendirme
Bu yeni paket hem vergi tabanını genişletmeye hem de idari verimliliği artırmaya yönelik en kapsamlı adımlardan biri olarak değerlendiriliyor. Kira gelirlerinde istisnanın kaldırılması özellikle orta gelirli mülk sahiplerini etkileyecekken, araç ve gayrimenkul satışındaki yeni düzenlemeler daha yüksek beyan ve daha fazla tahsilât hedefliyor. Emlak vergilerinde getirilen sınırlar ise ani vergi artışlarına karşı bir tür koruma mekanizması niteliğinde.

ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar
Zaferozcivan59@gmail.com